Lessines
Het stadsstation van Lessines kent een quasi identiek grondplan als dat van Ninove en Geraardsbergen (alleen was de indeling van de ruimten in Lessines gespiegeld). Het gebouw bestaat uit een centraal dominerend volume met 2 eenlaagse vleugels. De vensteropeningen zijn strak rechthoekig geaccentueerd door de kroonlijsten. Het gebouw vertoont onmiskenbaar een robuuste uitstraling. Het hoofdgebouw is net zoals dat te Geraardsbergen voorzien van een kelder. Verzameling Steven De Schuiteneer.
Lessines was één van de zes ontworpen stadsstations van architect Jean-Pierre Cluysenaar. Het centrale stationsgebouw in Lessines had i.t.t. de andere geen schilddak maar een zadeldak (twee dakschilden die in de nok bij elkaar komen - meest voorkomend type van dak) dat door de hoge torentjes niet zichtbaar was vanaf de Place Emile Vandervelde (Lessines kent i.t.t. vroeger geen Place de la Station). Verzameling Steven De Schuiteneer
Een oude Marco Marcovici postkaart met een beter zicht op het zadeldak van dit Cluysenaar-station én de sporen. In 1999 wou de NMBS het station renoveren voor een bedrag van maar liefst 2 miljoen euro, wat geweigerd werd door de stad Lessines. Ook een partnership van de NMBS met Lessines ging niet door. Een gemiste kans. Hopelijk komt het ooit nog goed met dit Cluysenaar-station. Verzameling Steven De Schuiteneer
Een schiterende postkaart uit het begin van de 20ste eeuw. We zien overweg 109, de overweg aan de Rue de l'Hôtellerie, vlak voor het station van Lessines (komende uit Ath). Het pittoreske decor is reeds lang vervlogen tijd. Het hoekhuis rechts aan de overkant van de overweg is nog altijd aanwezig en wie vandaag de dag goed kijkt, kan nog wat geschilderde reclame opmerken. Verzameling Steven De Schuiteneer.
Een historische foto uit 1986 : autorail 4601 bolt vanuit Geraardsbergen het station van Lessines binnen. De mechanische armseinen (tweestandenstelsel), de traversée Tacquenier (kruising van 90° met de hoofdsporen) en blokpost 14 op de achtergrond maken het nostalgisch karakter van deze foto compleet. Verzameling Steven De Schuiteneer
In 1843 legde de Carrières Tacquenier al een smalspooraansluiting richting Dender aan, zodat bij de aanleg van de spoorlijn Ath - Lokeren deze lijn (toen gebracht op normaalspoor) de hoofdsporen kruiste (Traversée Tacquenier). Langs de westelijke kant zijn geen overblijfselen meer te zien. Dit klein stukje spoor én het hek zijn nog de enige getuigen aan de oostelijke kant van het station. In december 1986 werd bij de elektrificatie van lijn 90B het spoor volledig uitgebroken. 16 december 2006. Foto Ben Lanoot
Eind 19de eeuw was het industrieel spoorwegnet rond de diverse steengroeven al aardig uitgebouwd. Deze unieke kaart toont ons de aansluitingen vanaf de Carrieres de Mouplon en een andere onbekende steengroeve (in het noorden) richting station van Lessines en de Dender én de Carrières ten zuiden van het gehucht Quatre-Vents richting Lessines-Carrières.De spoorwegaansluitingen zijn te herkennen door de zwarte evenwijdige lijnen met dwarsstreep.
Al in 1843 legde de Carrières Tacquenier een smalspoor van 60 cm (aangedreven door paardenkracht) aan vanaf hun steengroeve richting rechteroever van de Dender (ter hoogte van de sluis). Later was het mogelijk om via normaalspoor wagons over te laden. Hier een beeld van het toenmalig eindpunt van de aansluiting aan de sluis te Lessines omstreeks 1900. Verzameling Steven De Schuiteneer.
Vooraleer het mechanisch lossysteem aan de Denderkade operationeel werd, kwam de steenslag per treinwagen vanaf de Carrière Tacquenier naar de sluis te Lessines. Werkmannen deden het zware werk en waren bij de indienstname van "Le Truc" allesbehalve tevreden alhoewel ook nadien nog boten met hard labeur werden gevuld. Deze postkaart dateert uit 1906. De site is 100 jaar later nog zo goed als ongerept.
In 1922 bouwt de Carrières Unies op de voormalige laadkade van de Carrière Tacquenier een mechanische installatie om de de schepen vlugger te kunnen laden. Deze installatie is uniek in de wereld en is gekend onder de naam "Le Truc". In 1958 sloot de zetel Tacquenier van de Carrières Unies, maar in de periode 1982-1984 werden via dit systeem uitzonderlijk nog steenslag vervoerd per boot. De installatie bestaat nog en bevindt zich langs de Ravel nr. 4. Verzameling Steven De Schuiteneer.
Een ander zicht op Le Truc. We zien een locomotief met enkele oude stortwagens rangeren op de site aan de Dender. De loc rangeerde de wagens tot aan de laadinstallatie (in de overdekte ruimte, zie uiterst rechts op deze zichtkaart) waarna via een transportband de schepen konden geladen worden. Deze postkaart werd verstuurd in 1947. Verzameling Steven De Schuiteneer
Een globaal beeld van Le Truc vanaf de rechteroever van de Dender. De boten werden destijds geladen aan de kade ter hoogte van het imposante bouwwerk. De site is goed beveiligd tegen indringers, maar restauratie van dit unieke bouwwerk (het enigste in de wereld !) dringt zich op. 10 december 2006. Foto Steven De Schuiteneer
Onder het imposante bouwwerk dat in 1922 werd geconstrueerd door "l'Atelier de Construction de l'Est" te Marchienne-au-Pont bevinden zich evenwel nog sporen die waarschijnlijk anno 1906 er ook al lagen maar bij de aanleg van Le Truc niet werden uitgebroken. Deze plaats ligt amper 10 meter stroomopwaarts de positie van de derde postkaart hierboven. 10 december 2006. Foto Steven De Schuiteneer
Stroomafwaarts werd na de indienstname van Le Truc nog steeds steenslag per treinwagen aangevoerd. Op deze plaats net voor de brug (en enkele honderden meter stroomafwaarts Le Truc) lag zelfs een wissel. Hoe het er anno 1940 uitzag, is op deze postkaart te zien. 10 december 2006. Foto Steven De Schuiteneer
Nog wat verder stroomafwaarts liggen de oude sporen over een afstand van enkele tientallen meter nog altijd net naast de Dender. Hier moet destijds na de oprichting van Le Truc verder manueel gelaad zijn. Uiterst rechts op de foto zijn ook nog sporen en zelfs dwarsliggers te zien op een brede stenen muur. 10 december 2006. Foto Steven De Schuiteneer
Een van de uitbaters van de steengroeven te Lessines, anno 2006, is de firma CUP die aangesloten is op het Infrabel-net. CUP delft het porfier in de Carrières Unies. Het verslepen van de fccpps- wagens gebeurt aan de hand van een rangeerloc die op technisch gebied sterk overeenkomt met het die van de reeks 91 NMBS (Cockerill). Dit bijzonder mooi ogend locje, getooid in een geel jasje, zal zo dadelijk aanzetten met zijn sleep RAILPRO-wagons (Nederland) om onder de semi-automatische laadinstallatie te rijden. Foto Ben Lanoot
Zicht op de hedendaagse semi-automatische laadinstallatie voor treinwagons van CUP. Terwijl een 1e sleep beladen wordt wacht een tweede loc met lege Railpro-wagons tot het laadspoor vrij komt. De spoorinfrastructuur (in dienst) is zeer beperkt: slechts 0.6km verder is reeds de aansluiting met het net van Infrabel. Foto Ben Lanoot
Naast CUP is er een 2de laadplaats voor steenslag van de firma Gralex gelegen in de buurt van het seinhuis (bundel Congo). In feite wordt een deel gebruikt van de oude aansluiting naar de Carrière de Mouplon (tracé loopt deels via grondgebied Deux-Acren; zie foto hieronder). I.t.t. tot de semi-automatische laadplaats wordt de steenslag uit de Carrière de l'Ermitage met behulp van een bulldozer in de wagens geladen, 26/03/2002. De 3 km lange aansluiting naar de steengroeve van l'Ermitage werd eind jaren '80 afgeschaft. Foto Ben Lanoot
Ingevolge de crisis ziet ook Lessines zijn cargo-activiteiten achteruit gaan in 2008-2009: suikertreinen en Railpro-steenslag trafiek weg. Lichtpuntje in dit indommelend station is het 'ontbossen' en heraanleggen van het terrein ter hoogte van de bundel Congo, gelegen aan de Gralex laadplaats van steenslag. 1 mei 2009. Foto Corentin Cauwelier
Tijdens 2007 werden de kleine geel getooide CUP- rangeerlocjes buiten dienst gesteld en doorverkocht naar het buitenland. Ter vervanging werd de buitendienst gestelde 8020 (ex-NMBS) terug rijvaardig gemaakt en in een mooi ogend blauw jasje gestoken door Rails & Traction te Raeren. 7 juni 2007. Foto Ben Lanoot
Een relict van een spooraansluiting vanuit Deux-Acren via de Carrières de Mouplon richting station van Lessen. Wat verderop in zuidelijke richting kruiste deze aansluiting met een andere spoor dat zich uitstrekte vanaf de Dender te Deux-Acren richting Carrières de Mouplon. Overblijfselen van dit ooit immens spoorwegnet in en rond de Lessense Carrières zijn vandaag de dag schaars gezaaid. 10 december 2006. Foto Steven De Schuiteneer
Zicht op de prachtige zgn. Lessenbrug (vervangen op 11 november 2005 door een modern betonnen gedrocht) terwijl MS 650 voorbijsnelt richting Lessines. Het bordje links op de foto is enkel van belang voor de machinisten van goederentreinen (HKM)en verduidelijkt dat de trein de brug mag overrijden aan slechts 40 km/u (snelheidsbeperking). De brug is ten dode opgeschreven... De foto werd geschoten op 16 juni 2002. Foto Ben Lanoot
Na elektrificatie van de lijn werden reeds diverse reeksen elektrisch materieel ingezet voor reizigersvervoer tussen Geraardsbergen en Lessines - Ath: klassieke motorstellen, Breaks en ook "varkensneuzen". Kruising te Lessines tussen 2 AM 75 stellen met stel 809 in beeld. Op de achtergrond de watertoren die boven het stel uittorent. Foto Ben Lanoot
Een buitenbeentje in het reizigersverkeer op L90B zijn de ICT-treinen (ook wel toeristentreinen genoemd). Deze rijden via L122, welke niet geëlektrificeerd is, en dus noodzakelijkerwijs de inzet van dieseltreinen vereist. Naast de beroemde Quévy-Blankenberge (zie FGRA) werd de L-trein (omnibus) Geraardsbergen-Gent van 08u56 ingezet vanuit Ath. Begin juli 2001 wacht de 6256 met zijn sleep M2 rijtuigen op een open AVG-sein om richting FGRA te "snellen". Foto Ben Lanoot
Dat het station Lessines internationale allures heeft met betrekking tot steenslag bewijst deze foto met een dubbeltractie Fret SNCF diesellocs (467530 + 467592) met ZZ 48857 Aulnoye – Lessines bij het binnenrijden van Lessines op 13-03-2005. De steentjes zijn nodig voor de aanleg van een HST lijn in Frankrijk. Foto Ben Lanoot
De hypermoderne locs van de reeks 13 zijn, in tegenstelling tot de oude reeksen 23 en 26, gevoelig voor de koude. Zo ook op een barkoude 18 januari 2013 toen TRAXX loc 2839 een defecte 13'er met brammentrein diende terug te slepen naar Gent-Zeehaven. Het uitzonderlijke konvooi stuift door het station van Lessines. Foto Ben Lanoot
Samen met de (diesel)locomotieven Class 66 zijn de 'G2000' van de firma Vossloh de pioniers van de liberalisering van het goederenvervoer. De oude GRALEX-aansluiting werd in 02/2010 gereactiveerd door de privé-vervoerder Veolia richting F. De oprukkende liberalisering van het goederenvervoer, vooral zichtbaar rond grote industriegebieden zoals A'pen en Gent, is ook al doorgesijpeld tot in het kleine Lessines...27-03-2010. Foto Ben Lanoot
De directe omgeving van Lessines kent 3 oude metalen bruggen waarvan 2 gelegen op L90B en eentje op L87. Op de foto de zgn. Houraing brug met een lege suikertrein richting Ath (2233 buiten bedrijf gesteld in oktober 2006). Deze brug werd begin 2006 samen met de brug van Lessines (op 11/11/2005) vervangen door een troosteloos betonnen exemplaar. Wederom een stukje oude techniek dat ten prooi viel aan de oprukkende modernisatie van het spoor. Foto Ben Lanoot
Privé-vervoerder Europorte zet een moderne dieselloc type Euro4000 in van/naar Lessines. Deze 123 ton zware 6 assers worden sinds 2006 gebouwd in de Spaanse fabriek van Vossloh. Met een vermogen van 3178kW een sterker broertje dan de NMBS reeks 77, tevens door Vossloh ontworpen. Houraing. 15 juni 2012. Foto Ben Lanoot
De diesellocs reeks 54 waren tezamen met de reeks 52 en 53 de eerste lijndiesels van de NMBS medio jaren 50. Na een glorierijke periode met inzet voor internationale treinen en voor het slepen van goederentreinen in de Ardennen, werden ze op het eind van hun lange carrière ingelijfd door TUC-Rail voor ballastreinen vanuit/naar Lessines. In 2012 staan ze weg te roesten in een hangar van de werkplaats Stockem. Lessines, 5403+5306, 30-08-2007. Foto Ben Lanoot
Dieselloc 6219 (stelplaats FKR) heeft zojuist de bundel van Lessines verlaten en begeeft zich naar FGRA-FDD-FKR met een sleep blauwe Railpro-steenslag wagons. Deze loc is, naast haar groene livrei, tevens berucht voor de aan de motor ontsnappende uitlaatgassen. Moderne diesellocs zoals de reeks 77 van de NMBS scoren opmerkelijk beter qua milieunormen. De 6219 slijt nu haar laatste dagen bij Infrabel, het bejaardentehuis van afgedankte NMBS locs. Foto Ben Lanoot
Naast steenslag heeft FLN ook transport van auto's en bestelwagens gekend met bestemming PSA te Ghislenghien (L287 Ath - Ghislenghien). Anno 2006 worden beladen autotreinen komende uit Fgesleept tot Lessines met een elektrische loc vanwaar een 73er 's morgens de taak overneemt tot Ghislenghien. In het jaar 2000 zwaaiden de diesellocs reeks 62 nog de scepter zoals de 6278 op 5 april met een lege sleep autotransporters bij aankomst te FLN. Foto Ben Lanoot
Dieselloc 6314 is een buitenbeentje binnen de reeks 62. Ze bezit zoals de 6244 (zie FGRA) een originele donkergroene livrei en enkelvoudige gele banden op de kast. Let tevens op de originele brandstofvulmond (zie midden van loc). In 2001 (21 april) werd deze Infrabel-loc gefotografeerd op de L87 aan de vertakking van Houraing op weg naar Lessines. Op 14 december 2003 werd ze uit de geschriften geschrapt en vervangen door een andere loc uit dezelfde reeks. Foto Ben Lanoot
Per 01/01/04 werden de 91ers buiten dienst gesteld (althans officieel) en vervangen door de krachtigere rangeerlocs reeks 73 (stelplaats Charleroi-Sud). Op 2 02/01/04 staan de 9115 en 9118 hun lot af te wachten terwijl de 7317 paraat staat om hun werk over te nemen. Rangeerloc 7317 hield het niet lang vol immers werd buiten dienst gesteld een jaartje later (12-12-04). De 9118 begon een nieuw leven bij Swiss Rail SME (F) in juni 2004. Foto Ben Lanoot
Overzichtsfoto op de zgn. bundel Congo (richting FGRA) bestaande uit een reeks doodlopende sporen zonder bovenleiding. In beeld de loc 7337 rangerende met een aantal platte wagons voor het vervoer van dwarsliggers (zie tevens L87, aansluiting DOW-Dupuis). De sterk verroeste staat van de sporen verraadt het beperkte verkeer in deze sectie van de bundel. 30-11-07 Foto Ben Lanoot
In het najaar van 2007 kreeg FLN, naast de cargo-activiteiten rond steenslag- en autotransport, het samenstellen van kristalsuikertreinen tijdelijk toebedeeld (slechts 1 seizoen)i.p.v. normaliter Ath. Op 30-11-07 rangeert loc 7337 een sleep TMF-CITA suikerwagons, komende van de toen nog draaiende suikerfabriek te Brugelette, in de bundel Congo. Foto Ben Lanoot
Rangeerloc 7347 “ECHO” (° 1973; buiten dienst op 04-09-2005) wacht op haar volgende taak op 04-04-2005. Anno 2006 smelt het aantal actieve 73ers als sneeuw voor de zon mede door de inzet van de grote reeks 77 en continue herschikkingen (lees efficiëntie) van de goederendienst. Bemerk de prachtige watertoren die het panoramisch zicht van Lessines domineert. Foto Ben Lanoot
De aanwezigheid van steengroeven te Lessines maakt dat het station (tesamen met Quenast) een belangrijke trafiek van steenslag kent en bijgevolg een uitgebreide bundel heeft om de talrijke goederentreinen te kunnen samenstellen. Rangeerloc 7378 tijdens één van de talrijke rangeerbewegingen met een sleep wagons. 30 september 2005. Foto Ben Lanoot
In 2008-begin 2009 werden stelselmatig meerdere sporen vernieuwd van de bundel te FLN. Dieselloc 7392 voert op 11 mei 2009 rangeerbewegingen uit op één van deze sporen onder het waakzame oog van de seingever in het seinblok gelegen kant 'Congo'. De reeks 73 werd voor het laatst ingezet op het Belgisch net o.a. te FLN op 3 juli 2009 met loc 7392 van dienst. Na haar buitendienststelling werd ze doorverkocht aan de haven van Mulhouse (F). Foto Ben Lanoot
Aankomst van een autotrein uit Frankrijk -rijdende via Mons en Ath- in de bundel van Lessines met dieselloc 7745 als krachtvoertuig. Zo dadelijk zal rangeerloc 7363 de trein terug naar Ath slepen (efficiëntie?) en de industriële L287 berijden met Ghislenghien als eindbestemming. 07-06-2007. Foto Ben Lanoot
Het goederenverkeer op de L90 kent grotendeels homogene bloktreinen met bv. brammen, kalk, steenslag, auto's. Gemengde goederentreinen daarentegen zijn door de jaren heen zeldzamer geworden, zeker in deze regio. Op de foto een bedieningstrein FLN-LNC (Monceau) bestaande uit wagons met betonnen dwarsliggers en 2 types autotransporters.03-04-09. Foto Steven De Schuiteneer
Zicht op loc RT 80.02, de 2de rangeerloc van de firma CUP, tijdens het rangeren ter hoogte van de bundel Congo. De vormgeving van de machine verraadt haar Duitse origine. Bovendien mag een loc van een privé-firma slechts de Infrabel sporen berijden als voldaan is aan de geldende technische vereisten zoals opgelegd door Infrabel. 22-04-11. Foto Ben Lanoot
Loc 8441 te FLN (laswerkzaamheden). Deze dino’s werden in verscheidene bouwreeksen (70 stuks) afgeleverd tussen 1955 en 1962 door Baume & Marpent en ABR. Anno 2006 zijn ze allemaal buiten dienst (ook bij Infrabel) of reeds verschroot of doorverkocht aan privé-operatoren – bedrijven (zie website DeNeef). Loc 8441 werd als laatste buiten dienst gesteld op 24/03/05 te Antwerpen-Noord. Foto Ben Lanoot
Alle elementen zijn present om u ervan te overtuigen dat dit een plaatje uit de jaren '70 is: plaveisel uit kasseistenen (steengroeven !), dieselloc 6314 in quasi originele livrei, een versleten 9112 en een oud stationsgebouw op de achtergrond. En toch verraden de bovenleiding, rode perronstoeltjes en de auto dat de foto dateert van 23-10-1999. Anno 2006 is het station FLN, spijtig genoeg, nog even troosteloos en kil...Foto Ben Lanoot
Vóór de elektrificatie waren dieselmotorwagens baas in het reizigersverkeer. Reeksen uit deze lawaaierige, hardzittende en naar mazout stinkende vehikels worden gelukkig in België bewaard door enkele spoor spoorwegverenigingen. Motorwagen 4506 (° 1955; buiten dienst 01.03.2002) bij het verlaten van FLN tijdens een speciale rit voor Baxter op 22-04-2004. Foto Ben Lanoot
Adembenemend stoomgeweld te Lessines met loc 29.013 aan kop van een extra rit Lessines-Ath. Wegens het ontbreken van een draaitafel en een keerdriehoek te Lessines dient met tender op kop gereden te worden wat een lagere snelheid met zich meebrengt dan normaal (80 km/u). Later op de dag zou deze loc officieel de 40ste verjaardag van de afschaffing van de stroomtractie voor passagierstreinen op zich nemen tussen Ath en Denderleeuw. 16 december 2006. Foto Ben Lanoot
Ter controle van of werkzaamheden aan de bovenleiding werd op 10/07/10 vanuit Tournai motorwagen ES403 uitgestuurd. Dit is eigenlijk de omgebouwde dieselmotorwagen 4328 (reeks 43, 30 exemplaren), bouwjaar 1954/1955. De MW werd echter volledig omgebouwd en van nieuwe motoren voorzien. Zelfs zonder plaatsnaambord ziet het geoefend oog dat dit Lessines is : de oude watertoren, dispatching goederenbundel én het andreaskruis rechts (bundel CUP). Foto Steven De Schuiteneer
Sluiting B13.24 en Poste D
Op 26 maart 2017 behoort ook B.13 Lessines tot de geschiedenis. De van op afstand door B.24 Ath bediende all-relaispost daterend van eind jaren '80 is ten prooi gevallen aan de oprukkende informatisering van de seinposten in België. Seinen en wissels worden nu in EBP gestuurd vanuit B.37 Tournai. Foto. J.-P. Lefebvre
Algemeen zicht op de lessenaar van de seingever met de bloktelefoon, de wisselstraat- en selectieschakelaars, de controlelampjes van de overwegen, de drukknopjes voor de telefonische verbindingen met o.a. de aangrenzende blokposten en ook een omroepinstallatie. Sinds de overname door de TCO-video vanuit Ath in 1995 werd Lessines enkel nog bij storingen of werken ter plaatse bediend. maart 2017. Foto J.-P. Lefebvre
Overzicht van het optisch controlebord met daaronder de beglaasde kasten met van links naar rechts de wisselzekeringen + de knoppen om de wissels apart te bedienen, twee kastjes met hulpsleutels allerhande waarvan de rode de ultieme is (brandschakelaar), het bord bovenleiding voor het toepassen van de beveiligingen van de gevallen van de bovenleiding bij werken of in noodgevallen. maart 2017. Foto J.-P. Lefebvre